Nowe przepisy dotyczące pełnomocnictw!

1 lipca 2016 zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące pełnomocnictw. Dotychczasowe pełnomocnictwa ogólne stały się pełnomocnictwami szczególnymi dla konkretnych spraw. Wszystkie nowe pełnomocnictwa zostaną zarejestrowane w formie elektronicznej w specjalnej bazie – Centralnym Rejestrze Pełnomocnictw Ogólnych (CRPO). Będą mogły być składane nie tylko przez mocodawcę, ale także przez adwokata, radcę prawnego lub doradcę podatkowego, któremu pełnomocnictwa się udziela.

Zmiany w zakresie reprezentowania podatnika przez pełnomocnika to skutek nowelizacji ustawy Ordynacja podatkowa z dnia 10 września 2015 roku.

Rodzaje pełnomocnictw

Według nowego, już bieżącego, stanu prawnego występują trzy rodzaje pełnomocnictw:
– pełnomocnictwo ogólne,
– pełnomocnictwo szczególne (obowiązuje już od 1 stycznia 2016),
– pełnomocnictwo do doręczeń (obowiązuje już od 1 stycznia 2016).

Pełnomocnictwo ogólne uprawnia pełnomocnika do działania w imieniu płatnika, podatnika lub inkasenta we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej.

Przy pełnomocnictwie szczególnym pełnomocnik może działać w konkretnie wskazanej sprawie podatkowej lub innej wskazanej sprawie należącej do właściwości organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.

Pełnomocnictwo do doręczeń regulowane jest przez przepisy dotyczące pełnomocnictw szczególnych. Konieczne jest w przypadku kiedy doręczanie pism nie odbywa się drogą elektroniczną i gdy płatnik/podatnik/inkasent nie ustanowił pełnomocnictwa ogólnego lub szczególnego. Pełnomocnictwo do doręczeń strona ma obowiązek ustanowić w kraju pełnomocnika do doręczeń gdy zmienia adres miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu na adres w państwie niebędącym państwem członkowskim UE, a także gdy nie ma miejsca zamieszkania lub pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym państwie członkowskim UE i składa w kraju wniosek o wszczęcie postępowania lub w kraju doręczono jej postanowienie o wszczęciu postępowania.

Kto może zostać pełnomocnikiem

Z zasady pełnomocnikiem może zostać osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych. W przypadku gdy w sprawach dotyczących importu towarów przed organami celnymi występuje osoba, o której mowa w art. 79 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne, uznaje się ją za pełnomocnika strony w postępowaniu w sprawach dotyczących podatku VAT oraz podatku akcyzowego z tytułu importu tych towarów. Wyjątkiem jest też pełnomocnik, będący małżonkiem strony – w takich przypadkach organ podatkowy może nie żądać pełnomocnictwa w sprawach mniejszej wagi wynikających z toku postępowania.
Za pełnomocnika ogólnego traktowany jest również kurator wyznaczony przez sąd na wniosek organu podatkowego.

Co musi zawierać pełnomocnictwo

W pełnomocnictwie powinny być zawarte dane mocodawcy, w tym identyfikator podatkowy. Jeśli mocodawcą jest nierezydent, niezbędny jest numer i seria paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość lub inny numer identyfikacyjny, o ile nie posiada identyfikatora podatkowego. Obowiązkowy jest też adres pełnomocnika do doręczeń w kraju, a w przypadku adwokata, radcy prawnego lub doradcy podatkowego – także jego adres elektroniczny.

W przypadku pełnomocnictwa szczególnego rozliczania podatku VAT udzielonego nierezydentowi nieposiadającemu identyfikatora podatkowego, należy wskazać numer identyfikacji podatkowej nadany w państwie pełnomocnika. Jeśli pełnomocnik takiego numeru również nie posiada, to wskazuje się numer i serię paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz adres elektroniczny.

Jeśli osoba udzielająca pełnomocnictwa nie może się podpisać, występują dwa sposoby udzielenia pełnomocnictwa:
– zgłoszenie ustne do protokołu,
– podpisanie pełnomocnictwa przez osobę sprawującą opiekę nad udzielającym pełnomocnictwa.

Adwokat, radca prawny i doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie. Organ podatkowy może w razie wątpliwości zażądać urzędowego poświadczenia podpisu strony.

Nowe przepisy dotyczące pełnomocnictw – Centralny Rejestr Pełnomocnictw Ogólnych

Pełnomocnictwo ogólne podobnie jak zawiadomienie o jego zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu musi zgłosić mocodawca w formie dokumentu elektronicznego do Centralnego Rejestru Pełnomocnictw Ogólnych (CRPO). Do rejestru mają dostęp wszystkie organy podatkowe (podatkowe jak i samorządowe).

Formularze pełnomocnictw w formie papierowej będą uznawane tylko w przypadku problemów technicznych związanych z systemem.

Ustanowienie, zmiana zakresu, odwołanie lub wypowiedzenie pełnomocnictwa ogólnego będą wywierały skutek od dnia wpływu do CRPO. Składanie pełnomocnictw ogólnych (ich zmiana, odwołanie, wypowiedzenie) do CRPO nie będzie podlegało opłacie skarbowej.