Wydawać by się mogło, że powiązanie bilansowe a powiązanie podatkowe to żadna różnica. Okazuje się jednak, że powiązania zdefiniowane w Ustawie o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, powinny mieć zastosowanie również w bilansie.

Ustawą regulującą sporządzanie bilansu jest ustawa o rachunkowości. Jak się okazuje ustawa o rachunkowości inaczej definiuje powiązania niż obowiązująca od 1 stycznia Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.

 

Jak w związku z tym prawidłowo uwzględnić je w bilansie?

Przykład:

Spółka z o.o. zakupuje usługi od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Ta sama osoba fizyczna posiada 100 % udziałów w danej spółce z o.o.

Pytanie:

Czy tego  rodzaju powiązania wzbudzą obowiązek wykazania ich w bilansie?

Odpowiedź:

Zgodnie z u.p.d.o.f i u.p.d.p. podmiotami powiązanymi są podmioty posiadające bezpośrednio lub pośrednio udział nie mniejszy niż 25%. W związku z tym w świetle podatku dochodowego takie podmioty będą powiązane kapitałowo.

Natomiast powiązanie dla celów bilansowych jest regulowane inną ustawą – ustawą o rachunkowości. I według tych przepisów  warunkiem powiązania jest posiadanie udziałów przez spółki prawa handlowego, a nie przez ich właścicieli, tzn. osoby fizyczne, nawet prowadzące działalność gospodarczą i dokonujące operacji gospodarczych z „własnymi” spółkami. A więc wykazując salda i transakcje z podmiotami powiązanymi w bilansie zupełnie nie należy stosować się do definicji zawartej w przepisach o podatku dochodowym.

Zgodnie z Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jednostki stosujące jej przepisy mają obowiązek wyodrębniania w poszczególnych elementach sprawozdania finansowego, tzn. w bilansie, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych, sald lub transakcji dotyczących jednostek powiązanych.

 

Powiązanie bilansowe a powiązanie podatkowe

 

Art. 3 ust. 1 pkt 43 wspomnianej ustawy dokładnie wyjaśnia warunki powiązań, tzn. przez jednostki powiązane z daną jednostką należy rozumieć jej jednostkę dominującą, znaczącego inwestora, jej jednostki zależne, współzależne i stowarzyszone oraz jednostki znajdujące się wraz z jednostką pod wspólną kontrolą, a także wspólnika jednostki współzależnej. Określając, które jednostki uznaje się w myśl przepisów ustawy o rachunkowości za powiązane z jednostką, należy uwzględnić także definicje podane w art. 3 ust. 1 pkt 35-41 u.o.r.

Dodatkowo każdy z tych podmiotów powinien być spółką polskiego lub zagranicznego prawa handlowego, a w przypadku jednostki dominującej, wspólnika jednostki współzależnej i znaczącego inwestora, mogą być również przedsiębiorstwami państwowymi.

Podsumowując jednostkami powiązanymi dla celów bilansowych mogą być spółki prawa handlowego, zarówno osobowe (spółki jawne, partnerskie, komandytowe i komandytowo-akcyjne), jak i kapitałowe (spółki z o.o. i spółki akcyjne), a także przedsiębiorstwa państwowe. Tylko w przypadku jednostki współzależnej może nią być inna jednostka (mówimy o formie organizacyjno-prawnej) niż spółka handlowa i przedsiębiorstwo państwowe.

Co istotne, należy pamiętać, że w sprawozdaniu finansowym  w dodatkowych informacjach i objaśnieniach należy wykazywać informacje o istotnych transakcjach (wraz z ich kwotami), zawartych przez jednostkę na innych warunkach niż rynkowe ze stronami powiązanymi.

Za strony powiązane, w tym przypadku uważa się jednostki powiązane oraz:
a) osobę, która jest członkiem organu zarządzającego, nadzorującego lub administrującego jednostki lub jednostki z nią powiązanej, lub
b) osobę, która jest małżonkiem lub osobą faktycznie pozostającą we wspólnym pożyciu, krewnym lub powinowatym do drugiego stopnia, przysposobionym lub przysposabiającym, osobą związaną z tytułu opieki lub kurateli w stosunku do którejkolwiek z osób będących członkami organu zarządzającego, nadzorującego lub administrującego jednostki lub jednostki z nią powiązanej, lub
c) jednostkę kontrolowaną, współkontrolowaną lub inną jednostkę, na którą znaczący wpływ wywiera lub posiada w niej znaczącą ilość głosów, bezpośrednio lub pośrednio osoba, o której mowa w lit. a) i b), lub
d) jednostkę realizującą program świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia, skierowany do pracowników jednostki lub innej jednostki będącej jednostką powiązaną w stosunku do tej jednostki.
Informacje dotyczące poszczególnych transakcji mogą być grupowane według ich rodzaju, z wyjątkiem przypadku, gdy informacje na temat poszczególnych transakcji są niezbędne dla zrozumienia ich wpływu na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki.

Informacje dotyczące transakcji z jednostkami powiązanymi należy wykazać w sprawozdaniu finansowym według stanu na dzień bilansowy, niezależnie od tego, że udziały w danej spółce zostaną sprzedane przed dniem sporządzenia sprawozdania finansowego.

O podmiotach powiązanych pisaliśmy już wcześniej w zakresie tematu cen transferowych.

1 KOMENTARZ

  1. Dzień dobry, jesteśmy spółką z o.o. W 2017 r.Spółka cywilna, której udziałowcem jest nasz udziałowiec (posiada u nas 31% udziałów) zakupiła od nas usługi na kwotę 225000 zł. Biorąc pod uwagę nasze przychody i koszty jesteśmy zobowiązani do sporządzenia dokumentacji odnośnie cen transferowych.Mam jednak pytanie co z bilansem?Sprawozdaniem finansowym. W świetle art.3 ust 1pkt 43 uor wydaje mi się, że nie wykazujemy tych transakcji jako podmioty powiązane?

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Wprowadź swój komentarz
Please enter your name here