Unikanie podwójnego opodatkowania jest kwestią regulowaną przez podatkowe umowy międzynarodowe, do których zaliczyć można umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, umowy o wymianie informacji w sprawach podatkowych oraz Konwencję o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych (konwencja sporządzona w Strasburgu z 25 stycznia 1988 r.).
Przytoczone wyżej umowy regulują kwestie podatkowe nie tylko pracowników najemnych (np. marynarzy czy pracowników stoczni), ale również licencji, sportowców, dyrektorów czy spółek, które prowadzą swoją działalność poza granicami Polski.
Czym jest podwójne opodatkowanie ?
O podwójnym opodatkowaniu mówimy w sytuacji, gdy podatnicy prowadzą np. działalność gospodarczą za granicą, w wyniku czego narażeni są na niebezpieczeństwo poniesienia większych obciążeń podatkowych. Należy zaznaczyć, że podmioty, które koncentrują swoją działalność tylko w jednym państwie, nie narażają się na skutki podwójnego opodatkowania. Zatem, na przestrzeni lat, Polska podpisała szereg umów międzynarodowych, gdzie przez strony umowy zostały ustalone normy prawne, których podstawowym celem jest wyeliminowanie międzynarodowego podwójnego opodatkowania. W świetle tychże umów widzimy, że międzynarodowe prawne podwójne opodatkowanie polega na nałożeniu porównywalnych podatków w dwu państwach na tego samego podatnika, z tego samego tytułu i za taki sam okres.
Unikanie podwójnego opodatkowania – umowy międzynarodowe
Cześć umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, Polska podpisała jeszcze w latach ’90, część już po roku 2000, choć niektóre zostały podpisane jeszcze w latach ’70 (np. USA, Hiszpania) czy ’80 (np. Japonia czy Indie). Jednym z ciekawszych przykładów takich umów jest umowa z Singapurem podpisana w roku 1993, na podstawie której rozlicza się wielu marynarzy zatrudnionych właśnie przez spółki z siedzibą w Singapurze. Bardzo wiele osób pracuje również w krajach skandynawskich, gdzie np. w Norwegii umowa została podpisana w 1979 r., a w 2009 r. została zastąpiona konwencją mówiącą o sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. Jak już wspomniano wyżej, umowy te normują szereg rodzajów podatków od dochodów nie tylko od osób fizycznych, ale także od spółek, sportowców czy osób publicznych. Na uwagę zasługuje również fakt, iż umowy zawierają zapisy na temat wymiany informacji pomiędzy umawiającymi się Państwami, a także na temat pomocy w poborze podatków, co znaczy między innymi to, iż Umawiające się Państwa będą udzielały sobie wzajemnie pomocy w egzekucji ich wierzytelności podatkowych.
Wymiana informacji w sprawach podatkowych
Zawarcie, w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, klauzul dotyczących wymiany informacji w sprawach podatkowych, jest tylko częścią uzgodnień we współpracy w tym zakresie. Dalsza współpraca między państwami pozwoliła na stworzenie dokumentu, który reguluje kwestie współpracy między administracjami podatkowymi poszczególnych państw i doprowadziła do podpisania kolejnych umów stricte o wymianie informacji podatkowych (TIEA). Modelowa umowa opracowana przez OECD, stanowi wzorzec, którym państwa posługują się w zawieraniu porozumień w tym zakresie, w szczególności z krajami, które nie miały doświadczenia we współpracy między państwowej, dotyczącej udzielania i pozyskiwania informacji podatkowych. Porozumienia TIEA tworzą bazę prawną dla tego rodzaju współpracy między administracjami podatkowymi poszczególnych państw.
Dywagacje te zakończymy może na wesoło. Jak mówił Benjamin Franklin:”W życiu pewne są tylko śmierć i podatki”.
